Kẻ chỉ điểm giao dịch

Bài viết này cung cấp ví dụ trực quan minh họa cho lý thuyết về khối lượng giao dịch (volume) mà Tiến sĩ tâm lý học Alexander Elder trình bày trong cuốn sách "The NEW Trading for a living". Những kinh nghiệm được tác giả đúc kết trong sách, tôi sẽ dùng chữ nghiêng thuật lại để bạn đọc dễ ghi nhớ. Cụ thể đồ thị của SPDR Gold Shares trong 18 tuần vừa qua (từ đầu năm 2021 đến ngày 08/05) được dùng làm ví dụ minh hoạ.

Bối cảnh cơ bản

Kết thúc năm 2020 với hàng loạt gói kích thích tài chính được triển khai ở khắp các quốc gia, nền kinh tế có dấu hiệu hồi phục. Giá vàng đầu năm 2021 tiếp tục xu hướng giảm sau khi kiểm định lại đỉnh $1960. Cộng thêm lợi suất trái phiếu chính phủ 10 năm tăng cao, gây sức ép làm vàng đi xuống suốt quí I. Chủ tịch FED Powell và bộ trưởng Tài chính Yellen nhiều lần trấn an tâm lý thị trường rằng tỷ lệ lạm phát là không có hoặc chỉ là tạm thời, đảm bảo lãi suất thấp trong dài hạn nhằm phục hồi nền kinh tế. Trên thực tế các chỉ số chứng khoán Mỹ liên tiếp vượt đỉnh, giá cả lương thực, năng lượng tăng cao hơn trước dịch covid, trong khi thị trường lao động còn xa mới phục hồi. Chứng tỏ lạm phát hiển hiện trước mắt. Số đơn đăng kí trợ cấp thất nghiệp hằng tuần vẫn duy trì mức cao, việc làm tạo ra hằng tháng (non-farm) không đủ bù đắp. Tin non-farm đêm qua xấu chỉ là giọt nước tràn ly, lạm phát là rõ ràng, tất cả các chỉ số chứng khoán Âu, Mỹ vượt đỉnh. Giá vàng được hỗ trợ bởi lạm phát đã vượt xa mức cản tâm lý $1800. Các nhà quản lý đã thấy điều này, trong tuần bộ trưởng Yellen bình luận vấn đề (tăng) lãi suất do lạm phát nóng và tình hình chi tiêu chính phủ, cá nhân tôi nghĩ đó là hành động cố ý. Tâm lý thị trường đã được điều hướng vào giai đoạn tapering (thu hẹp các chương trình hỗ trợ, tôi sẽ giải thích thuật ngữ này bên dưới phần bình luận), giá vàng bắt đầu bước vào thời kì tăng trưởng.

Khối lượng giao dịch

Các bạn hãy chú ý các mốc a, b, c, d trong biểu đồ giá cổ phiếu của SPDR Gold Shares. Trong đó a, b, d là các mốc thời gian vạch kẻ đứng, c là mốc giá vạch kẻ ngang.

Chúng ta có mô hình 2 đáy đảo chiều đẹp, có thể kết hợp các chỉ báo kĩ thuật khác để thiết lập giao dịch. Các bạn có thể tự áp dụng phương pháp giao dịch riêng của mình để tìm hiểu, tôi chỉ tập trung vào khối lượng giao dịch nhằm ghi nhớ những kết luận dựa trên hàng chục năm kinh nghiệm của Alexander Elder.

Hank Pruden, tác giả cuốn "The 3 Skills of Top Trading", cho rằng khối lượng vận động trước giá, có thể sử dụng như chỉ báo tiên đoán trước (leading indicator). Alexander Elder có cùng suy nghĩ, hơn nữa còn nói thêm rằng: giá thể hiện sự đồng thuận về giá trị, nhưng khối lượng thể hiện cảm xúc của các thành viên tham gia thị trường. Đám đông chắc chắn hành động theo cảm xúc hơn là suy nghĩ, đó là lý do tại sao khối lượng thường thay đổi trước khi có sự thay đổi về giá.

Chúng ta bám vào diễn biến cổ phiếu SPDR Gold Shares qua từng cột mốc:

• a: Xu hướng giảm tiếp nối. Giá từ đầu năm 2021 giảm đến ngày 26/02 và xuất hiện khối lượng bùng nổ. Trong xu hướng giảm, khối lượng giao dịch tăng vọt thể hiện sự bùng nổ nỗi sợ hãi. Khi nỗi đau không thể chịu đựng nổi và kẻ thua cuộc giải thoát bằng SL là lúc giá sắp đảo chiều. Đến ngày 08/03, giá vàng ở đáy $1676.86. Từ ngày 26/02 đến 08/03 là khu vực khối lượng lớn nhưng giảm dần cho thấy những người thua cuộc nối đuôi nhau rời thị trường (SL). Sau khi những kẻ cuối cùng rời đi thì giá tăng hồi phục.

• từ 08/03 đến b gồm 2 giai đoạn: giá hồi phục (a1) và bán ngay đợt hồi phục đầu tiên (a2) để quay về xu hướng giảm. Sóng hồi phục (a1) với volume tăng: Trong đợt hồi phục ngược xu hướng, khối lượng tăng lên do làn sóng chốt lời, người ta sợ "bán ngay đợt hồi phục đầu tiên" sẽ xảy ra. Trong khi xu hướng tiếp diễn (a2) với volume lại giảm: Nếu khối lượng giảm khi xu hướng tiếp diễn, xu hướng đang đến thời điểm chín muồi để đảo ngược.

• b: Giá vàng ngày 31/03 kiểm tra đáy của ngày 08/03 với mức giá 1677.95 và khối lượng thấp hơn. Climax bottom với khối lượng cao luôn được kiểm tra lại với mức khối lượng thấp hơn. Và đó là cơ hội tuyệt vời để mua.

• c: giá vàng kẹt trong $1760 - $1800 hơn 2 tuần, từ 21/04 đến 06/05. Mô hình 2 đáy $1680 phá đường cổ $1740, hoàn tất mục tiêu ở $1800 và bước vào giai đoạn tích lũy. Khối lượng thường duy trì mức thấp khi giá dao động trong khung giá vì có ít người bị tổn thương. Mọi người cảm thấy an toàn khi giá thay đổi nhỏ, và đó là lý do tại sao các thị trường đi ngang thường tồn tại trong thời gian dài hơn. Điểm phá vỡ thường được đánh dấu bởi sự gia tăng đột ngột trong khối lượng vì người thua lỗ bắt đầu đóng vị thế. Điểm phá vỡ với khối lượng thấp cho thấy ít có đồng thuận cảm xúc cho xu hướng mới. Điều nay cho thấy nhiều khả năng, giá sẽ quay trở lại đi vào bên trong khung giá.

• d: giá phá vỡ khỏi vùng tích lũy (kéo dài hơn 2 tuần) với khối lượng lớn.

Vẫn còn một ý cuối cùng của Elder, sẽ xảy ra trong những tuần tới. Tôi sẽ cập nhật cho bạn đọc sau.

Còn tiếp ...